Toelichting op hoofdlijnen
Thema Zorg en leefstijl
Lasten € 42.000 voordeel
Binnen het thema Zorg en leefstijl is een beperkt aantal wijzigingen meegenomen in de begrotingscijfers. In de UPN was al geanticipeerd op een kostenstijging die we binnen de Wmo verwachten vanwege een verder vergrijzende bevolking en doordat we een aantal taken op dit moment nog niet uitvoeren. Door het uitstellen van de aanbestedingen binnen het sociaal domein vanwege COVID19 is de begroting gebaseerd op aannames, nog niet op nieuwe contracten. Daarom is in deze begroting terughoudend omgegaan met nieuwe begrotingsbijstellingen.
De grootste wijziging met financiële impact op het thema Zorg en leefstijl is dat per 1 juli 2021 zeer waarschijnlijk de nieuwe Wet Inburgering in werking treedt Via de meicirculaire is de voorlopige integratie uitkering voor de uitvoering van de wet bekend gemaakt. Deze kosten worden gedekt uit de taakmutatie IU Inburgering. De inkomsten en uitgaven voor het inburgeringsonderwijs zijn niet meegenomen, omdat deze nog niet bekend zijn.
Er is een fors verschil met de rekening 2019. In hoofdlijn komt het neer op een aantal kostenposten die naar verwachting stijgen. Dat heeft vooral te maken met de verwachte toename van de Wmo kosten. Deze berekening is gebaseerd op een onderzoek van Rebel. In hoeverre deze kostenstijging manifest wordt is op dit moment lastig te zeggen. Daarnaast is ook de bijdrage aan de GGD fors hoger dan in 2019.
Baten € 35.000 nadeel
Er zijn geen mutaties doorgevoerd aan de opbrengsten in de meerjarenbegroting. Baten zijn lager dan in 2020 omdat er geen structurele afspraken zijn gemaakt over de inzet van middelen uit het investeringsfonds van de gemeente Leiden voor bemoeizorg van het sociaal team. Ten opzichte van 2019 wijken de baten af vanwege de invoering van het abonnementstarief van de Wmo.
Thema Werk en inkomen
Lasten € 432.000 voordeel
Ten opzichte van het meerjarenperspectief is binnen het thema Werk en inkomen de ontwikkeling van het bijstandsvolume het meest relevant. De laatste 2 jaren konden we de bijstandsuitkeringen volledig betalen uit de middelen die we daarvoor via het Rijk krijgen (de zgn. BUIG uitkering). Daardoor zijn de structurele inkomsten en uitgaven voor bijstandsuitkeringen in de begroting 2020 in evenwicht gebracht. We verwachten dat door de COVID19 het aantal uitkeringen zal stijgen en dat we tekort komen op de BUIG uitkering. Vooralsnog gaan we uit van een incidenteel tekort in 2021 wat we opvangen uit de reserve.
Verder hebben we een kleine verhoging doorgevoerd vanwege een hoger Participatiebudget (gebaseerd op de meicirculaire), zullen de uitvoeringskosten stijgen met de groei van het uitkeringsbestand en willen we het budget voor Nieuwkoop werkt verhogen met € 20.000.
Het verschil in de lasten met 2020 wordt vooral veroorzaakt doordat de incidentele lasten van de tijdelijke ondersteuningsregeling zelfstandig ondernemers (TOZO regeling) op dit programma drukken in 2020. Verschil met 2019 wordt veroorzaakt door het aantal mensen in de bijstand.
Baten € 654.000 nadeel
Baten WWB zijn verhoogd en gebaseerd op nader voorlopige BUIG budget voor 2020. Ten opzichte van 2020 wordt het verschil verklaard doordat in 2020 de compensatie van het Rijk voor de kosten van de TOZO regeling op dit programma drukt.
Thema Vrije tijd en cultuur
Lasten € 222.000 voordeel
Er zijn geen grote begrotingsmutaties doorgevoerd op het thema Vrije tijd en cultuur in de meerjarenbegroting. Ten opzichte van 2020 wordt het belangrijkste verschil in de lasten verklaar door een incidentele subsidie aan de tennisverenigingen in 2020.
Baten € 137.000 voordeel
Er zijn geen grote begrotingsmutaties doorgevoerd binnen de baten van dit thema. We rekenen voortaan een kostendekkende vergoeding voor zwempakjes bij de zwemlasten die tot nu toe gratis werden verstrekt. Dit levert structureel € 20.000 aan baten op. Het verschil ten opzichte van 2020 wordt veroorzaakt doordat er incidenteel minder opbrengsten zijn in 2020 omdat het zwembad tijdens de lockdown door COVID19 een aantal maanden dicht moest.
Thema Onderwijs en ontwikkeling
Lasten € 747.000 nadeel
De lasten van jeugdhulp zijn opgenomen in het thema Onderwijs en ontwikkeling. Ook deze kosten ramen is op dit moment erg lastig. Om beter te sturen op de kosten heeft de raad in december 2019 besloten om via een lumpsum methode de jeugdhulp aan te besteden. In verband met COVID19 is echter de aanbesteding van de markt gehaald en kopen we de jeugdhulp een jaar langer via de TWO van Holland Rijnland in. We gingen er van uit dat door een andere manier van aanbesteden er kostenbesparingen mogelijk waren. In de UPN is er weliswaar € 300.000 bijgeraamd, dat is niet voldoende om de door Holland Rijnland ingeschatte bijdrage van Nieuwkoop aan de jeugdhulpbegroting te kunnen dekken. De structurele budgetten zijn wel geïndexeerd, het aanvullend benodigde budget is als incidentele kosten opgenomen in 2021. Voorgesteld wordt deze kosten te dekken uit de reserve. Er ligt daardoor nog wel een flinke besparingsopgave die gerealiseerd moet worden met de aanbesteding van de jeugdhulp.
Thema Vastgoed Sociaal domein
Lasten € 276.000 nadeel
Op basis van eerdere besluitvorming bij de Voorjaarsnota zijn de begrote lasten (totaal € 38.000) voor exploitatie van de gymzaal van Aeresteijn en de Antoniusschool binnen de begroting verschoven ten opzichte van 2020. Dit nadeel geeft elders in de begroting dus een voordeel. In dezelfde Voorjaarsnota zijn ook de lasten (en baten) voor beheer en exploitatie van de Vlinder en bijbehorende horeca bijgesteld. Dit geeft hogere lasten (€ 68.000) in 2021 maar tegelijkertijd ook hogere baten (zie baten), doordat zowel de exploitatielasten als - baten rechtstreeks ten laste/bate komen van de gemeentelijke begroting. Eerder, bij vaststelling van het Meerjaren onderhoudsprogramma (MJOP), is ook besloten over de storting van een hoger (€ 74.000) bedrag in de voorziening groot onderhoud voor objecten behorend tot het maatschappelijk vastgoed. Tot slot zijn de budgetten voor beheer en exploitatie van het maatschappelijk vastgoed geïndexeerd, kapitaallasten herberekend en zijn de begrote bedragen voor verzekeringspremies bijgesteld op basis van daadwerkelijke premies.
Baten € 62.000 voordeel
Het verschil tussen de begrote baten in 2020 en 2021 wordt verklaard door twee budgetaanpassingen waarover al bij de Voorjaarsnota 2020 is besloten. De horeca inkomsten (en uitgaven) van de Vlinder komen rechtstreeks ten bate(/ten laste) van de gemeentelijke begroting. Daarom is een begrote bate (voordeel) van € 45.000 opgenomen. De opzegging van de huur van kantoorruimte in de oude schoollocatie aan de Ambrioziolaan in Nieuwveen door het schoolbestuur van Wij de Venen geeft een nadeel van € 18.000. Het overige verschil wordt verklaard door de jaarlijkse indexering (voordeel) van de huurinkomsten voor verhuur van maatschappelijk vastgoed.
Mutaties n.a.v. kostenverdeelstaat: Door middel van de kostenverdeelstaat worden organisatiekosten toegerekend aan verschillende producten waaruit de programma's bestaan.
Voor de indexering van baten en lasten is uitgegaan van de stelregel: baten worden altijd geïndexeerd, lasten worden geïndexeerd wanneer daar uitdrukkelijk reden toe is. Dit betreffen indexatie van de baten.
Mutatie reserves
Er vindt een onttrekking plaats van € 363.000 voor de gespecialiseerde jeugdzorg (begroting Holland Rijnland 2021). Daarnaast vindt er een onttrekking plaats van € 220.000 voor de kostenstijging van de BUIG budgetten.